Voor de verkiezingen van juni 2024 geldt de stemplicht. Kan jij op die dag echt niet gaan stemmen?
Dan kan je volmacht geven aan een andere kiezer om in jouw plaats je stem uit te brengen.
In welke gevallen mag je een volmacht geven?
| Reden voor afwezigheid | Bewijs van afwezigheid |
| Je bent om medische redenen niet in staat om naar het stembureau te gaan. | Je dokter vult veld II op het formulier in. |
| Je kan niet deelnemen om beroepsredenen (binnenland of buitenland). | Je werkgever vult veld II op het formulier in. |
| Je bent student en kan niet stemmen om studieredenen. | De directie van de instelling vult veld II op het formulier in. |
| Je bevindt jezelf in een toestand van vrijheidsberoving door een rechterlijke maatregel. | De bevoegde van de penitentiaire instelling vult veld II op het formulier in. |
| Je kan niet stemmen door een activiteit in het kader van godsdienst of overtuiging. | De organisatie van de activiteit vult veld II op het formulier in. |
| Je bent in het buitenland om privéredenen of op vakantie. | De burgemeester of zijn afgevaardigde vult veld II op het formulier in op basis van bewijsstukken of een verklaring op eer. |
| Je bent zelfstandige. | De burgemeester of zijn afgevaardigde vult veld II op het formulier in op basis van bewijsstukken of een verklaring op eer. |
Aan wie kan je volmacht geven?
Je kan volmacht geven aan elke andere kiezer die op dezelfde kandidaten kan stemmen als jij
(als volmachtgever). Dit betekent dat je bv. als meerderjarige geen volmacht kan geven aan een 16- of 17-jarige aangezien die enkel kunnen stemmen voor het Europees Parlement. Let wel: de volmachtkrijger mag slechts één volmacht hebben en deze kiezer zal moeten gaan stemmen in het stembureau waar jij, volmachtgever, normaal had moeten gaan stemmen.
Wat moet je als volmachtgever doen?
Als volmachtgever moet je het volmachtformulier invullen.
Dat kan op 2 manieren:
- Je kan het document via deze link downloaden en invullen. Bezorg dit aan de volmachtkrijger die het formulier ingevuld en ondertekend moet meenemen op de dag van de verkiezingen.
- of je kan een volmachtformulier verkrijgen aan het onthaal van het gemeentehuis. Dit bezorg je aan de volmachtkrijger.
Wat moet je als volmachtkrijger doen?
De volmachtkrijger moet eerst zelf stemmen in zijn eigen stembureau; vervolgens in het stembureau waar de volmachtgever normaal had moeten stemmen. Om de volmacht te kunnen gebruiken, moet je volgende documenten voorleggen:
- Het ingevulde en ondertekende volmachtformulier.
- Je eigen oproepingsbrief, die zal worden afgestempeld met heeft per volmacht gestemd.
- De eigen identiteitskaart.
Het kan nuttig zijn aan de volmachtgever zijn/haar oproepingsbrief te vragen. Je hebt dat document niet nodig om te stemmen, maar er staat op vermeld in welk stembureau je de volmachtstem moet gaan uitbrengen.
Wat als je geen volmacht wil geven?
Als je geen volmacht wil geven of je bent te laat om dit nog te regelen, dan kan je:
- het bewijs van afwezigheid (doktersbriefje, attest werkgever …) ons vooraf nog bezorgen.
- het bewijs op de dag van de verkiezingen laten afgeven aan de voorzitter van het stembureau waar je moet gaan stemmen.
- achteraf een brief schrijven naar de Vrederechter (Luchthavenlaan 4 - 1800 Vilvoorde) met uitleg waarom je niet bent gaan stemmen. Noteer in de brief je persoonsgegevens en het stembureau waar je moest gaan stemmen. Voeg er ook bewijsstukken bij.
Meer info kan je vinden op deze website.
Voor de verkiezingen van oktober 2024 geldt geen stemplicht. Als je niet kan gaan stemmen op die dag, maar toch een stem wil uitbrengen, kan je ook werken met volmacht. Hierover volgt later meer info.
Als u zich op de verkiezingsdag niet naar de stembus kunt begeven, moet u uw stem uitbrengen bij volmacht: u machtigt daartoe iemand die uw stem in uw plaats uitbrengt. U moet wel bewijzen of attesten kunnen voorleggen die uw afwezigheid verantwoorden.
Als u zelf niet gaat stemmen en u geeft geen volmacht, dan zal de politierechter bepalen welke boete u krijgt als u wordt vervolgd.
Voorwaarden
U kunt alleen bij volmacht stemmen wanneer u in zich in één van de onderstaande situaties bevindt en dat aan de hand van een attest kunt bewijzen:
| Reden voor afwezigheid | Bewijs van afwezigheid |
|---|---|
|
U bent om medische redenen niet in staat om naar het stembureau te gaan of niemand kan u ernaartoe voeren. |
een doktersattest (opgelet: een arts die zelf kandidaat is bij de verkiezingen, mag dat attest niet geven) |
| U kunt niet deelnemen om beroepsredenen (binnenland of buitenland). |
werknemers: een attest van uw werkgever (verblijven andere leden van uw gezin ook in het buitenland, dan kunnen zij op basis van dat attest een volmacht geven) zelfstandigen: een attest waaruit de uitoefening van het beroep en de reden voor uw afwezigheid blijkt |
|
U bent schipper, marktkramer of kermisreiziger. |
een attest waaruit de uitoefening van het beroep blijkt, afgegeven door de burgemeester van de gemeente waar u bent ingeschreven (ook de leden van uw gezin die met u samenwonen, kunnen op basis van dat attest een volmacht geven) |
| U bevindt zich in een toestand van vrijheidsbeneming door een rechterlijke maatregel. | een attest van de directie van de strafinrichting (in dit geval bent u niet verplicht een volmacht te geven) |
| U kunt niet stemmen door uw geloofsovertuiging. | een attest van de religieuze overheid |
| U bent student en kunt niet stemmen om studieredenen. | een attest van de directie van de instelling waar u studeert |
| U bent in het buitenland om privéredenen of op vakantie. | een attest van tijdelijk verblijf in het buitenland, afgegeven door de burgemeester van uw gemeente |
Ook als u op de dag van de verkiezingen zelf door overmacht verhinderd bent om tijdig in het stemlokaal aanwezig te zijn (bv. wegens ziekte, verkeersongeval, afgelaste vlucht, ...), moet u zorgen dat u een bewijs voor uw afwezigheid krijgt (bv. doktersattest, proces-verbaal van het ongeval, attest van de reisorganisatie, ...) en dat bewijs zo snel mogelijk bezorgen aan de vrederechter.
Voorwaarden voor de volmachtkrijger
- De volmachtkrijger mag een familielid zijn, maar dat hoeft niet.
- De volmachtkrijger mag geen volmacht hebben gekregen voor andere stemgerechtigden (één volmacht per volmachtkrijger).
- De volmachtkrijger moet op de verkiezingsdatum kunnen stemmen voor alle verkiezingen waaraan u moet deelnemen.
Procedure
Eerst vult u een volmachtformulier in. U kunt het volmachtformulier downloaden op de website Verkiezingen.fgov.be of gratis aanvragen bij uw gemeentebestuur.
Vervolgens geeft u het ingevulde volmachtformulier en de nodige documenten tijdig aan een kiesgerechtigde persoon die voor u zal stemmen, de volmachtkrijger.
Op de dag van de verkiezingen gaat de volmachtkrijger met het volmachtformulier en de nodige documenten naar het stembureau dat op uw oproepingsbrief vermeld staat.
Als u tijdens de stemming nog geen bewijs van afwezigheid hebt bezorgd, moet u dat bewijs zo snel mogelijk na de verkiezingen bezorgen aan de vrederechter.
Op de website Verkiezingen.fgov.be vindt u meer informatie over de bewijzen en attesten die u moet kunnen voorleggen.
Bedrag
Gratis
Bewijsstukken
De volmachtkrijger toont aan de voorzitter van het stembureau de volgende documenten:
- het door u ingevulde volmachtformulier
- het attest of bewijs van uw afwezigheid
- zijn eigen identiteitskaart
- uw oproepingsbrief
- zijn eigen oproepingsbrief.
De volmachtkrijger vindt de locatie van uw stembureau op uw oproepingsbrief.